Ημερίδα Χημείας 2023
Κατά το πρότυπο των ημερίδων των
προηγούμενων ετών και με κίνητρο το γενικό αίτημα για συχνή πραγματοποίηση
τέτοιων εκδηλώσεων, διοργανώνεται μια σειρά ομιλιών από φοιτητές -
κυρίως προπτυχιακούς - του Τμήματος Χημείας. Οι ομιλίες των φοιτητών θα
μπορούσαν να διαρκούν 15 λεπτά περίπου, ακολουθούμενες από 5λεπτες συζητήσεις,
και να καλύπτουν οποιοδήποτε θέμα που μπορεί να ενδιαφέρει τους χημικούς.
Επιπλέον, κάποιες συμμετοχές είναι δυνατό να έχουν μορφή διαφορετική από μια
απλή ομιλία, ενδεχομένως με ταυτόχρονη συμμετοχή αρκετών φοιτητών.
Προτεινόμενη ημερομηνία: Παρασκευή 12 Μαΐου 2023
Χώρος: Αμφιθέατρο Α15 ή ΦΜ3
Πιθανά θέματα:
- Η τρύπα του όζοντος (10.1038/δ41586-019-02837-5)
- Το φαινόμενο του θερμοκηπίου
- Αιθαλομίχλη, π.χ. αμμωνίας (Piercing the haze Science 14/9/2018) (Science news 6/12/2018: ανίχνευση αμμωνίας από δορυφόρο)
- Η βιολογική σημασία του φωσφώρου και η δυσκολία ανευρέσεώς του (The Atlantic 8/2/2021 ή αντίγραφο)
- Ανακύκλωση ούρων (Nature 602 202-206 (2022) [DOI] αντίγραφο)
- Ο εξηλεκτρισμός των οχημάτων (Science 366, 422-424 (2019)) και των αεροσκαφών (ACS Cent. Sci. 2019)
- Η ανακύκλωση μπαταριών ιόντων λιθίου (Nature 575, 75-86 (2019)) και οι αρχές λειτουργίας μπαταριών με στερεούς ηλεκτρολύτες (Nat. Mater. 18, 1278-1291 (2019))
- Ανακύκλωση μπαταριών (Science 20/5/2021 [DOI])
- Φορτιζόμενες μπαταρίες: Από την βασική έρευνα στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα (βλ. π.χ. Science 571 574 (2016))
- Αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας: Μπαταρίες (Nature 29/10/2015 ειδικό αφιέρωμα)
- Φορτιζόμενες μπαταρίες χωρίς λίθιο [New J. Chem. 44, 1677 (2020), PDF]
- Ανακύκλωση φωτοβολταϊκών στοιχείων [ACS Central Science 8, 299-302 (2022), PDF]
- Αιολική ενέργεια (Science 366, 443 (2019))
- Τα χρώματα των φυτών (Phys. Chem. Chem. Phys. 23, 24080-24101 (2021))
- Κοινά υλικά με περίπλοκη χημεία (π.χ. τσιμέντο) (βλ. π.χ. Nature 494, 300 (2013))
- Η χημεία των εκρηκτικών υλών
- Προσωπικότητες της Χημείας
- Πρότυπα μονάδων: νέες μέθοδοι και νέα πρότυπα (βλ. π.χ. Nature 550, 312 (2017), Nature 505, 455 (2014))
- Επανακαθορισμός του kelvin, του κιλού και άλλων μονάδων (Nature Physics 12, 4-17)
- Πώς μετριέται το χρώμα; [Nature Physics (2018)]
- Βαρυτικά κύματα και ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία αποκαλύπτουν την σύγκρουση αστέρων νετρονίων και την γέννηση νέων στοιχείων Nature, Science (Science news 3/12/2018: 10 συγχωνεύσεις μέχρι στιγμής) (Ανιχνευτής LIGO, ALIGO)
- Υπεραγωγιμότητα υψηλών θερμοκρασιών (ACS Central 4, 1447-1449 (2018)) [Superconductivity mystery turns 25, Nature 576, 386-387 (2019)]
- Κράματα μετάλλων: αρχαίες τεχνολογίες και νέα υλικά (βλ. π.χ. Chemistry World 10 (11) 54 (2013))
- Αλλοτροπικές μορφές του άνθρακα: διαμάντι, φουλλερένια, νανοσωλήνες, δακτύλιοι
- Δυναμική αντιδράσεων: Χημική κινητική με επιλεγμένες κβαντικές καταστάσεις
- Χρυσός: Χημεία από το υπέδαφος μέχρι τα κινητά τηλέφωνα
- Η χημεία της μεταλλουργίας κατά την Εποχή του Χαλκού
- Το άζωτο στο περιβάλλον (τροφές, λιπάσματα, ευτροφισμός) [Science 363, 578-580 (2019))
- Η Γη ως κάδος απορριμμάτων: ίχνη ρωμαϊκού μολύβδου στους πάγους της Γριλανδίας
- Τα ραδιενεργά απόβλητα της ορυκτών καυσίμων [Rolling Stones 21/1/2020]
- Η Βιοχημεία μέσα από τα Nobel Χημείας
- Η Χημεία πριν από τους ζωντανούς οργανισμούς
- Aerogel, αερογραφίτης και άλλα υπερελαφρά στερεά υλικά
- 100 χρόνια φερροηλεκτρισμού [Nature Materials 19, 129 (2020)]
- 100 χρόνια φασματομετρία μάζας (βλ. π.χ. Rev. Mod. Phys. 87, 113 (2015))
- Νερό: εξοικονόμηση και επανάχρηση [βλ. π.χ. Nature 577, 26-28 (2019)]
- Αφαλάτωση νερού
- Φωτοκαταλυτική διάσπαση νερού [Nature 581, 386-388 (2020)]
- Η συμπλήρωση της 7ης περιόδου του περιοδικού συστήματος (Nature news 5/1/2016)
- Η χημεία των βραχύβιων στοιχείων, π.χ. ομοιότητες μεταξύ Os και Hs (Nature 418, 859 (2002))
- Καθαρισμός ραδιενεργών αποβλήτων (πυρηνικοί σταθμοί, νοσοκομεία)
- Τρίτιο στο περιβάλλον (Scientific Reports 9 11487 (2019)
- Κινητήρες, διακόπτες, αντλίες σε νανοκλίμακα (Nature 525, 18 (2015))
- 20 χρόνια Συμπυκνώσεις Bose-Einstein (BEC) (Nature Physics 11, 982 (2015))
- Spintronics (Ανασκόπηση: Science 382 (20/10/2023))
- Ηθικά διλήμματα σχετιζόμενα με την τροποποίηση γονιδίων (Stanford 11-12/2015, 62)
- Η διδασκαλία της Ιστορίας της Χημείας (σκέψεις: Nature3, 903 (2011))
- Chemistry, a novel by Weike Wang για την ζωή και την έρευνα υποψήφιου διδάκτορα, ένα πιθανό θεατρικό έργο (βιβλιοκριτική)
- Διεθνούς φήμης επιστήμονες που πέθαναν πρόσφατα:
- John Wheeler (1911-2008) [Σχετικότητα, σύντηξη]
- Pierre-Gilles de Gennes (1932-2007) [Τάξη και υγροί κρύσταλλοι]
- Willis E. Lamb Jr (1913-2008) [Κβαντική, ηλεκτροδυναμική]
- John Backus (1924-2007) [Fortran]
- Neil Bartlett (1932-2008) [XePtF6, XeF2]
- Frank Albert Cotton (1930-2007) [κρυσταλλογραφία, σύμπλοκα]
- Benoit. B. Mandelbrot (1924-2010) [χάος]
- John Bennet Fenn (1917-2010) [μοριακές δέσμες, electrospray]
- Charles H. Townes (1915-2015) [maser]
- Ronald Bracewell (1921-2007) [ραδιοαστρονομία]
- Rudolf L. Mössbauer (1929-2011) [φασματοσκοπία γ]
- Norman Ramsey (1915-2011) [ατομικό ρολόι]
- Hans Bethe (1906-2005) [ηλεκτροδυναμική, νουκλεοσύνθεση]
- Martin Fleischmann (1927-2012) [ψυχρή σύντηξη]
- Joe Farman (1930-2013) [τρύπα όζοντος]
- Allan Sandage (1926-2010) [σχόλια]
- Richard Heck (1931-2015) [Οργανική σύνθεση με παλλάδιο ως καταλύτη κ.ά,]
- Ahmed Zewail (1946-2016) [Μελέτες ταχέων αντιδράσεων]
- Walter Kohn (1923-2016) [Μεθοδολογία υπολογισμών DFT]
- Roger Yonchien Tsien (1952-2016) [πράσινο φθορίζουσα πρωτεΐνη]
- Nicolaas Bloembergen (1920-2017) [lasers, NMR] [Nature 550, 458 (2017)]
- Calvin F. Quate (1923-2019) [μικροσκοπίες σαρώσεως, π.χ. AFM] [Science 365, 760 (2019)]
- Margarita Salas (1938-2019) (μελέτες του DNA) [Nature 576, 208 (2019), PDF]
- E. Margaret Burbidge (1919-2020) (ερμηνεία πυρηνικής συνθέσεως στα άστρα) [Nature 580, 586 (2020), PDF]
- Freeman Dyson (1923-2020) (συστηματοποίηση θεωρίας Κβαντικής Ηλεκτροδυναμικής QED) [Nature 579, 342 (2020), Science 368, 715 (2020)]
Προτάσεις για την θεματική ενότητα "Χημείας-Πολιτισμός-Κοινωνία" από τον κ. Θ. Μαυρομούστακο:
- Έλαιον και έλεος
- Οίνος ευφραίνει καρδία ανθρώπου και στηρίζει το σώμα
- Άρτος απαραίτητη πνευματική και σωματική τροφή
- Άνθρακας το απαραίτητον βιολογικό και πνευματικό στοιχείο
- Μέλι ο γλυκασμός του σώματος και της ψυχής
- Το θείο μύρο - ένα εκπληκτικό ευωδιαστικό μίγμα
- Το άλας συντηρητικό ψυχής και σώματος
- Το ξίδι ως προστατευτικό της υγείας
Όποιοι φοιτητές ενδιαφέρονται να αναπτύξουν ένα από τα παραπάνω θέματα ή ενδιαφέρονται για κάποιο άλλο θέμα, μπορούν να απευθυνθούν σε ένα από τα επόμενα μέλη του προσωπικού του Τμήματος Χημείας: Γ. Βουγιουκαλάκης, Δ. Γεωργιάδης, Α. Γκιμήσης, Ν. Θωμαΐδης, Χ. Κόκοτος, Π. Κυρίτσης, Β. Μαγκριώτη, Θ. Μαυρομούστακος, Γ. Παπαδογιαννάκης, Π. Παρασκευοπούλου, Μ. Πιτσικάλης, Χ. Προεστός, Γ. Σουλιώτης, Α. Τσεκούρας, Α. Φιλιππόπουλος ή σε όποιο άλλο μέλος του προσωπικού είναι πλησιέστερα στο θέμα που σας ενδιαφέρει.
Παρουσιάσεις και πέρα από το απλό σχήμα μιας ομιλίας, όπως σκηνικές, μουσικές ή αλληλεπίδρασης με το ακροατήριο, είναι ευπρόσδεκτες και θα μπορούσαν να διανθίσουν το πρόγραμμα της ημερίδας.