Εορτασμός «Διεθνούς Έτους Χημείας 2011» στην Ελλάδα

Πανηγυρική εκδήλωση στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Το 2011 εορτάζεται ως «Διεθνές Έτος Χημείας» και, στο πλαίσιο αυτό, το Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποίησε σήμερα πανηγυρική εκδήλωση στην μεγάλη αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου.

Για τη «δύναμη της Χημείας» μίλησε ο καθηγητής Αριστείδης Μαυρίδης, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής των εκδηλώσεων για το Διεθνές Έτος Χημείας. «Σχεδόν όλα είναι Χημεία στην εποχή μας», καθώς η Χημεία έχει πια διεισδύσει σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως είπε. «Η δύναμη της Χημείας είναι πολύ μεγάλη», τόνισε και γι' αυτό έχει κρίσιμη σημασία οι χημικές γνώσεις να χρησιμοποιούνται σωστά και υπεύθυνα.

Ο κ.Μαυρίδης τόνισε ότι στην πορεία της ιστορίας, η Χημεία υπήρξε μια «καλή» δύναμη στην υπηρεσία της ανθρωπότητας, αλλά και μια «κακή» δύναμη που έχει προκαλέσει πολύ πόνο. Μεταξύ άλλων, επεσήμανε, από τη μια, τη θετική συνεισφορά της Χημείας στην Ιατρική και την Φαρμακευτική, σώζοντας ζωές, στη δημιουργία των πολύτιμων για τη γεωργία συνθετικών λιπασμάτων, στην παραγωγή χρωμάτων και άλλων ζωτικών συνθετικών υλικών. Από την άλλη, όμως, υπενθύμισε ότι εξαιτίας της Χημείας και της κακής χρήσης της υπήρξαν τραγωδίες όπως η διαρροή χημικών αερίων στο Μποπάλ της Ινδίας, οι ψεκασμοί με DDT, η τρύπα του όζοντος λόγω χημικών ουσιών, το πρόβλημα του αμιάντου στα κτίρια και του μολύβδου στη βενζίνη, τα χημικά αέρια στον πόλεμο και τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης κ.α.

Ειδικότερα για τη σχέση ανάμεσα στην Χημεία και την Τέχνη έκανε λόγο ο ομότιμος καθηγητής Χημείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Αναστάσιος Βάρβογλης, αναφερόμενος στις σχέσεις των χημικών με τη λογοτεχνία, την μουσική και τις εικαστικές τέχνες, ένα θέμα, όπως είπε, μάλλον παραγνωρισμένο.

Το Δεκέμβριο του 2008 η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε ψήφισμα για την ανακήρυξη του 2011 ως Διεθνούς Έτους Χημείας, αναθέτοντας τη διοργάνωση στην UNESCO και την Διεθνή Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας (International Union of Pure and Applied Chemistry-IUPAC), με στόχο να προβληθούν τα επιτεύγματα της συγκεκριμένης επιστήμης και η ιστορική συνεισφορά της στην εξέλιξη και την ευημερία της ανθρωπότητας.

Στόχος του Διεθνούς Έτους Χημείας 2011 σε κάθε χώρα είναι να αυξηθεί η αναγνώριση της Χημείας όσον αφορά τον ζωτικό ρόλο της για την κάλυψη των παγκοσμίων αναγκών, καθώς επίσης και να ενθαρρύνει το ενδιαφέρον των νέων για τη Χημεία. Ο εορτασμός το 2011 συμπίπτει με την 100η επέτειο της απονομής του βραβείου Νόμπελ Χημείας στην Μαρί Κιουρί, για την ανακάλυψη του ραδίου (το 1898) και του πολωνίου, ενώ λίγα χρόνια πριν, το 1903, είχε πάρει και το Νόμπελ Φυσικής, μαζί με τον σύζυγό της και τον Μπεκερέλ, για την ανακάλυψη της ραδιενέργειας. Ο φετινός εορτασμός συμπίπτει επίσης με την 100η επέτειο της ίδρυσης της Διεθνούς Ένωσης Χημείας (IUPAC).

Όπως επισημάνθηκε στην εκδήλωση, στην Ελλάδα και γενικότερα διεθνώς το έργο των χημικών συχνά δεν είναι ευρύτερα γνωστό. Στην Ελλάδα, βασικό «όργανο» των χημικών αποτελεί η Ένωση Ελλήνων Χημικών (ΕΕΧ), που αποτελεί ΝΠΔΔ, μόνιμο μέλος της IUPAC και σύμβουλος του κράτους και έχει σκοπό την προαγωγή της επιστήμης της Χημείας στη βιομηχανία, στην τεχνολογία, στην εκπαίδευση και στην έρευνα, καθώς και στην αξιοποίηση της Χημείας για την ανάπτυξη της χώρας.

Η Χημεία ως ξεχωριστό μάθημα άρχισε να διδάσκεται στην Ελλάδα το 1837, αμέσως μετά την ίδρυση του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο πρώτος που δίδαξε Χημεία στη χώρα μας ήταν ο Βαυαρός φαρμακοποιός και υφηγητής του Πανεπιστημίου Xavier Landerer, ο οποίος συνέγραψε και το πρώτο σχετικό σύγγραμμα. Αυτός οργάνωσε το πρώτο στοιχειώδες Εργαστήριο Χημείας στο υπόγειο του Κεντρικού Κτηρίου του Πανεπιστημίου, όπου εκτελούσε χημικά πειράματα για τους φοιτητές, τα οποία παρακολουθούσαν και άλλοι ενδιαφερόμενοι Αθηναίοι.

Ιδρυτής της Χημείας, ως ξεχωριστού επιστημονικού κλάδου στην Ελλάδα, θεωρείται ο Αναστάσιος Χρηστομάνος, ο οποίος προσελήφθη ως υφηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1863, όπου και δίδαξε Γενική Χημεία για σχεδόν 40 χρόνια (1866-1905). Ήταν αυτός που επέβλεψε την κατασκευή του κτιρίου του Χημείου στην οδό Σόλωνος (στο κέντρο της Αθήνας), σήμερα γνωστό ως «Παλαιό Χημείο» . Το Τμήμα Χημείας ιδρύθηκε ως ανεξάρτητο Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1919.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ